شناسایی عوامل تأثیرگذار بر حضور و مشارکت زنان در فضای شهری از منظر حق به شهر

یکی از ابعاد دموکراسی، فضاهای عاری از قدرت، پاسخگو و پذیرای همه آحاد جامعه است. مقوله قدرت در فضا وجوه مختلفی را شامل می‌شود. ازاین‌روی روابط زنان و مردان در شهر را می‌توان با نظریه‌های قدرت و نابرابری اجتماعی تحلیل نمود. سازوکار روابط میان زن و مرد، فرایندهای قدرت و سلطه در تصمیم‌گیری و بهره‌مندی از فضا، طراحی و شیوه‌های اعمال محدودیت در فضا بر حضور، رفتار و ماهیت فضاهای عمومی شهری اثرگذار است. در این پژوهش تلاش می‌شود ابعاد حق به شهر در فضای شهری از منظر زنان مورد واکاوی قرار گیرد. با توجه به ماهیت موضوع، پرداختن به مسئله حضور و مشارکت از منظر حق به شهر و نه صرفاً ابعاد کیفیت فضای شهری از وجوه نوآوری این تحقیق به‌حساب می‌آید. برای این منظور از طریق پرسشنامه و مصاحبه اقدام به جمع‌آوری داده‌های موردنیاز شد. نوع تحقیق کاربردی بوده و تحلیل‌ها از طریق کمی سازی داده‌های کیفی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS صورت می‌گیرد. بر این اساس دودسته سنجه‌های معطوف به الزامات حضور و مشارکت زنان و تنوع حضور و مشارکت زنان  در فضای شهری مورد پرسش قرار گرفت. بر اساس نتایج مشخص شد که اولاً، امتیاز سنجه‌های منتسب به‌حق به شهر(که بیانگر الزامات حضور و مشارکت زنان در فضای شهری است) بیشتر از امتیاز سنجه‌های منتسب به‌حق تفاوت (که بیانگر ضرورت وجود طیف متنوعی از زنان در فضا است) می‌باشد. ثانیاً، میان متغیرهای سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات و مدت‌زمان اقامت در فضا با حق به شهر ارتباط معناداری وجود دارد. در بیشتر سؤالات، زنان پاسخگو به این موضوع اذعان کرده‌اند که برای حضور در فضاهای عمومی محدودیت‌های جدی مواجه هستند. با استفاده از تحلیل مسیر برای عوامل مرتبط بااحساس حق به شهر و مشارکت زنان مشخص شد دو سنجه تنوع حضور افراد باهدف گذران اوقات فراغت، فضاهای ویژه‌ زنان کمترین تأثیر رادارند. از سوئی دیگر، چهار سنجه تنوع فعالیت‌های جاری در فضا، امنیت، روشنایی مناسب فضا در شب و عدم وجود فضاهای پنهان، تنوع حضور افراد(باهدف خرید) بیشترین  تأثیر  را در حق به شهر و احساس مشارکت زنان دارا است. © 2018 Geographical Researches